Jak liczyć tygodnie i miesiące ciąży – podstawowe informacje

Ciąża trwa średnio 40 tygodni, czyli około 9 miesięcy kalendarzowych lub 10 miesięcy księżycowych (każdy z nich to 28 dni). Często jednak kobiety, lekarze i aplikacje ciążowe operują przede wszystkim tygodniami ciąży, ponieważ są one dokładniejsze niż pojęcie „miesiąca”. Przyjęło się liczyć ciążę od pierwszego dnia ostatniej miesiączki, a nie od dnia zapłodnienia – stąd pierwszy miesiąc ciąży obejmuje często czas jeszcze przed zapłodnieniem.

Dla ułatwienia podział ciąży dzieli się też na trzy trymestry:

• I trymestr: 1.–13. tydzień ciąży
• II trymestr: 14.–27. tydzień ciąży
• III trymestr: 28.–40. tydzień ciąży

Poniżej prezentujemy praktyczny przewodnik, który rozbija ciążę na miesiące i tygodnie, aby łatwiej było śledzić rozwój dziecka i zmiany w organizmie przyszłej mamy.

1. miesiąc ciąży – tygodnie 1–4

Choć brzmi to zaskakująco, pierwszy miesiąc ciąży często upływa bez świadomości kobiety, że jest w ciąży. W pierwszym tygodniu nie doszło jeszcze do zapłodnienia – to czas między miesiączką a owulacją. Zapłodnienie zwykle następuje w 2. tygodniu, a zarodek zagnieżdża się w macicy w okolicach 3. tygodnia. Pod koniec 4. tygodnia test ciążowy może już dać pozytywny wynik.

Objawy: ból piersi, wahania nastroju, spadek energii, podwyższona temperatura ciała, brak miesiączki.

2. miesiąc ciąży – tygodnie 5–8

W drugim miesiącu organizm kobiety zaczyna intensywnie się zmieniać – wzrasta poziom hormonów, a zarodek szybko się rozwija. Pojawiają się typowe objawy ciąży: nudności, zmęczenie, wzmożone oddawanie moczu. U dziecka formują się pierwsze organy – serce zaczyna bić około 6. tygodnia ciąży!

To czas, gdy większość kobiet dowiaduje się o ciąży i zapisuje się na pierwszą wizytę u ginekologa.

3. miesiąc ciąży – tygodnie 9–13

Trzeci miesiąc to koniec I trymestru. Większość kobiet zaczyna odczuwać nieco ulgę – objawy ciążowe łagodnieją, a ryzyko poronienia spada. Dziecko rozwija się bardzo dynamicznie – pojawiają się rysy twarzy, palce u rąk i nóg, a także zaczynają działać narządy wewnętrzne. Pod koniec 13. tygodnia płód mierzy ok. 7–8 cm i waży około 20 gramów.

W tym czasie można już wykonać pierwsze ważne badania prenatalne.

4. miesiąc ciąży – tygodnie 14–17

Rozpoczyna się II trymestr, zwykle uznawany za najprzyjemniejszy okres ciąży. Nudności ustępują, kobieta odzyskuje energię, a ciążowy brzuszek zaczyna się delikatnie zaokrąglać. Dziecko potrafi już połykać płyn owodniowy, robi pierwsze ruchy, a także słyszy dźwięki. Rozwijają się mięśnie, kości twardnieją, a na ultrasonografie wyraźnie widać kształt maleństwa.

5. miesiąc ciąży – tygodnie 18–21

W piątym miesiącu mamy często pierwszy raz czują ruchy dziecka, określane jako „motylki” lub „muśnięcia”. Płód osiąga długość ok. 25 cm i wagę 250–300 g. Można już wykryć płeć dziecka podczas badania USG połówkowego. Dziecko zaczyna się bardziej ruszać – kopie, przewraca się, ssie kciuk. To też czas ważnych badań – m.in. USG II trymestru.

Objawy u mamy: bóle kręgosłupa, rosnący brzuch, większy apetyt, pierwsze rozstępy.

6. miesiąc ciąży – tygodnie 22–26

Dziecko ma już dobrze rozwinięty słuch – może reagować na twój głos i muzykę. Skóra jest jeszcze cienka i pomarszczona, ale zaczyna gromadzić się pod nią tłuszcz. Płód każdego dnia przybiera na wadze, zaczyna też „trenować” oddychanie, choć płuca są jeszcze niedojrzałe. Połączenie neurologiczne szybko się rozwijają – dziecko reaguje na bodźce, rozróżnia smak płynu owodniowego.

U kobiety może pojawić się zgaga, obrzęki nóg czy bezsenność. To dobry moment, by rozpocząć szkołę rodzenia.

7. miesiąc ciąży – tygodnie 27–30

Rozpoczyna się III trymestr. Dziecko coraz intensywniej rośnie – waży ok. 1,2 kg, jego mięśnie i kości się wzmacniają. Może również przyjmować pozycję główkową. Matka może odczuwać coraz silniejsze kopnięcia i skurcze Braxtona-Hicksa (przygotowujące do porodu). Zwiększona masa ciała może powodować bóle kręgosłupa i problemy z oddychaniem.

W tym czasie warto zacząć kompletować wyprawkę i planować poród.

8. miesiąc ciąży – tygodnie 31–35

Dziecko przygotowuje się do życia poza łonem matki. Wytwarza się coraz więcej mazi płodowej chroniącej skórę, dojrzewają płuca oraz układ trawienny. Płód ma od 40 do 45 cm długości i waży blisko 2 kg. Kobieta może odczuwać nacisk na pęcherz i częściej korzystać z toalety, a także odczuwać przemęczenie.

To czas gromadzenia energii i myślenia o porodzie — warto sporządzić plan porodu i upewnić się, że wszystko jest gotowe na przyjście dziecka.

9. miesiąc ciąży – tygodnie 36–40

Ostatnie tygodnie to czas oczekiwania. Dziecko osiąga pełną dojrzałość, waży ok. 3–4 kg i ma długość ok. 50 cm. W 37. tygodniu ciąża jest już uznawana za donoszoną. Skurcze porodowe, odejście czopa śluzowego i bolesne przepowiadające skurcze – wszystko to może świadczyć o zbliżającym się rozwiązaniu.

Kobieta może czuć niepokój, zmęczenie i napięcie. To czas, by być gotową do wyjazdu do szpitala – torba porodowa powinna już czekać przy drzwiach.