Neofobia żywieniowa to po prostu lęk bądź też niechęć do spróbowania nowej żywności czy też żywności nieznanej. Dotyczy także pożywienia dla dziecka kompletnie nieznanego.
Wybiórcze jedzenie
To zachowanie klasyfikowane jest w grupie zaburzeń jedzenia, które są określane jako jedzenie wybiórcze. Jest jednocześnie rozpatrywane jako etap naturalny rozwoju oraz ukształtowany ewolucyjnie ochronny mechanizm, który zabezpiecza młody organizm przed spożyciem nowego oraz niebezpiecznego potencjalnie pokarmu na dla zdrowia.
Neofobia żywieniowa jest obserwowana najczęściej w okresie dzieciństwa wczesnego z nasileniem największym w wieku od drugiego do piątego roku życia, przy czym otwartość największa na nowe produkty oraz smaki przypada między 0 a 12 miesiącem życia.
Neofobia jest związana z bardzo niską akceptowalnością żywności. Wpływać może na bardzo małą różnorodność diety, trudność w bilansowaniu właściwym posiłków, ryzyko żywieniowych niedoborów, a w konsekwencji na samo upośledzenie wzrostu oraz rozwoju dziecka. Wykazano także, że neofobia żywieniowa się przekłada głównie na znacznie niższe niż zalecane spożycie owoców oraz warzyw, mięsa czy też mlecznych produktów wśród dzieci, co w perspektywie dalszej prowadzi do spożycia deficytowego witamin oraz składników mineralnych.
Z uwagi na to, że sam neofobiczny okres się nakłada na etap kluczowy w kształtowaniu pokarmowych preferencji oraz żywieniowych nawyków dziecka, jego występowanie odgrywać może znaczenie istotne nie tylko dla samego sposobu żywienia oraz także stanu odżywienia dziecka, ale wpływać także na jego stan zdrowotny w dorosłym wieku.
Uwarunkowanie żywieniowej neofobii
Jeśli chodzi o uwarunkowania żywieniowej neofobii są one wielorakie oraz obejmują genetyczne czynniki, biologiczne, osobniczo zmienne pokarmowe preferencje dziecka, regulacje ośrodków głodu, sytości czy też sama osobowość. Przyczyną mogą być trwające oraz także przebyte choroby (wymioty, zaparcia, biegunki w okresie późnym niemowlęcym, pokarmowe alergie, zaburzenia z samego spektrum autyzmu).
Ponadto na neofobię wpływ mają doświadczenia własne dziecka z pokarmem (na przykład zbyt późno wprowadzone nowe produkty, sposób karmienia, stosowanie jedzenia jako kary czy też nagrody) bądź też praktyki otaczającego dziecko środowiska – rodzeństwa, rodziców, rówieśników, ich pokarmowe preferencje czy też żywieniowe wyboru. Istnieją wszelkie doniesienia, które potwierdzają występowania neofobicznych zachować oraz pokarmowej wybiórczości u dzieci, które przyjmują ilość nadmierną suplementów witaminowych oraz mineralnych.