Grzybica to nie tylko choroba paznokci i stóp, ale też gardła i wtedy nazywana jest grzybiczym zapaleniem gardła. Występuje w każdym wieku, a najczęściej zapada się na nią jesienią i zimą. W większości przypadków grzybicze zapalenie gardła powoduje obecność drożdżaków (Candida albicans), rzadko kiedy inne gatunki grzybów. Choć zachorowania nie zawsze da się uniknąć, to przy odrobinie zaangażowania można znacząco zmniejszyć ryzyko zakażenia. Dowiedz się, jak zapobiegać grzybiczym infekcjom gardła.

Skąd bierze się grzybica w gardle?

Infekcja grzybicza gardła nie bierze się znikąd. Źródłem zakażenia najczęściej jest chory człowiek, a do zarażenia dochodzi drogą kropelkową lub przez kontakt bezpośredni. Szczególnie narażone na rozwój grzybiczego zapalenia gardła są osoby z obniżoną odpornością, cierpiące na cukrzycę czy chorujące na AIDS¹. Często spotykana jest też grzybica gardła po antybiotyku.

Niektóre czynniki zwiększają ryzyko zachorowania na grzybicę jamy ustnej i gardła. Wśród nich jest m.in. radio- i chemioterapia, palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, niewielkie urazy błony śluzowej czy przewlekłe stany zapalne błony śluzowej jamy ustnej¹. Zdarza się też grzybica gardła od klimatyzacji, która jest spowodowana rzadką konserwacją i czyszczeniem urządzenia, w którym gromadzą się bakterie, wirusy i grzyby.

Grzybicze zapalenie gardła – objawy

Choć zapalenie grzybicze gardła daje zróżnicowane objawy, to na ogół są one dość charakterystyczne, co umożliwia rozpoznanie. Najbardziej typowe objawy grzybiczego zapalenia gardła to:

• zaczerwienienie i owrzodzenie błony śluzowej jamy ustnej i gardła²,
• półprzezroczysty nalot o białym zabarwieniu na powierzchni błon śluzowych gardła, języka i dziąseł²,
• ból gardła³,
• suchość w jamie ustnej³,
• pieczenie podczas picia, jedzenia i przełykania śliny³,
• pęknięcia w kącikach ust (tzw. zajady)³,
• ból języka, dziąseł i podniebienia³,
• przykry zapach z buzi³.

Do postawienia diagnozy niekiedy konieczne jest przeprowadzenie badań mikrobiologicznych, a dokładniej badania mikroskopowego oraz posiewu materiału pobranego z gardła⁴.

Grzybica gardła – leczenie

Podejście do leczenia zależy od stopnia nasilenia objawów i ogólnego stanu pacjenta. Lekarz może zalecić stosowanie preparatów przeciwgrzybiczych np. w formie płukanek oraz leków o działaniu grzybobójczym, antyseptycznym i odkażającym (np. jodyny z wodą, wody utlenionej, nadmanganianu potasu)⁵.

Przy grzybicy dobrze sprawdzają się leki do ssania, jak Chlorchinaldin na gardło. Jest on zalecany w zakażeniach grzybiczych jamy ustnej i gardła po leczeniu antybiotykami. Chlorchinaldin dostępny jest w aptece bez recepty⁶. Oprócz tabletek do ssania bez recepty kupić też można maści, żele i zawiesiny do pędzlowania jamy ustnej.

Grzybicze zapalenie gardła – jak zapobiec przyszłym infekcjom?

Grzybica gardła ma to do siebie, że lubi nawracać, dlatego po przebytym zakażeniu warto o siebie zadbać, by uniknąć nawrotu infekcji. Podstawą jest prawidłowa i regularna higiena jamy ustnej. Jest to szczególnie ważne w przypadku osób noszących aparaty ortodontyczne lub protezy. Warto też wyzbyć się złych nawyków żywieniowych i wprowadzić zdrową, odpowiednio zbilansowaną dietę. Z uwagi na to, że ryzyko zachorowania na grzybicę gardła zwiększa palenie papierosów⁵, najlepiej wyzbyć się tych używek, a jeśli nie, to przynajmniej je ograniczyć.

Kolejną ważną kwestią jest stosowanie leczenia grzybiczego zapalenia gardła przez odpowiednio długi czas. W praktyce znaczy to tyle, by kontynuować terapię i płukać gardło oraz stosować przepisane tabletki jeszcze przez jakiś czas po ustąpieniu objawów. Zwykle zaleca się kontynuować leczenie przez ok. 2 tygodnie, ale najlepiej dopytać o to swojego lekarza.

Bibliografia:

1. Gajewski P., Szczeklik A., Interna Szczeklika. Podręcznik chorób wewnętrznych, wyd. 8, Kraków, 2017.
2. Rogalski P., Kandydoza przewodu pokarmowego — fakty i mity, Gastroenterologia kliniczna, T. 2, nr 3, 2010.
3. Petkowicz B., Skiba-Tatarska M., Wysokińska-Miszczuk J., Kandydoza jamy ustnej, Gerontologia Polska, tom 14, nr 4, Lublin, 2006.
4. Wacińska-Drabińska M., Gajdzik-Plutecka D., Olczak-Kowalczyk D., Grzybica jamy ustnej, diagnostyka i leczenie, Nowa Stomatologia 3/2009.
5. Paczkowska I., Wójtowicz A., Malm, Wybrane aspekty farmakoterapii kandydoz, FP Terapia i Leki, Tom 66, nr 8, 2010.
6. Charakterystyka Produktu Leczniczego: Chlorchinaldin (2021.08.24.).