Alergia to schorzenie, które może dopaść każdego, a co więcej, coraz częściej jej pierwsze symptomy pojawiają się nie w okresie dziecięcym, a później – w okresie dojrzewania, a nawet już w dorosłym życiu. Mechanizmy powstawania alergii są coraz lepiej poznawane na świecie, a jednak w dalszym ciągu trudno jest ustalić, dlaczego jedne osoby mają na coś alergię, a inne nie. Wiadomo jednak, jak dochodzi do powstawania objawów alergicznych.

Czym jest alergia?

Alergią nazywamy nadmierną i nieprawidłową reakcję układu odpornościowego organizmu na znajdujące się w jego środowisku substancje. W wyniku tej reakcji pojawiają się symptomy uczuleniowe, od łagodnych, takich jak lekki katar, kichanie, swędzenie oczu – po poważniejsze, np. wstrząs anafilaktyczny.

Reakcja alergiczna wynika ze związania się przeciwciał, występujących w organizmie z danym alergenem, co prowadzi do powstania stanu zapalnego.

Dlaczego mam alergię, czyli przyczyny powstawania alergii

Dokładne przyczyny powstawania alergii nie zostały jeszcze do końca poznane, jednak istnieje kilka teorii, które określają udział niektórych czynników w nieprawidłowej reakcji organizmu na alergeny.

• Predyspozycje genetyczne – naukowcy określili już nawet kilka konkretnych genów, których mutacje odpowiedzialne są za nadmierną produkcję przeciwciał IgE w zetknięciu z konkretnym alergenem. Szacuje się, że w przypadku, gdy rodzice cierpią na alergię, predyspozycje dziecka do uczulenia na ten sam produkt wynoszą ok. 60%.
• Teoria higieniczna – zwolennicy tej tezy uważają, że za zwiększenie przypadków alergii w ostatnich latach odpowiada coraz powszechniejsza „sterylność” środowiska. Zostało to spowodowane nadmierną dezynfekcją, która niszczy warstwy ochronne skóry, oraz nadużywaniem antybiotyków, wpływających niekorzystnie na mikroflorę organizmu.
• Częste infekcje – udowodnione zostało, iż częste infekcje dróg oddechowych mogą uszkadzać nabłonek, co zwiększa stopień kontaktu z alergenami i może powodować nasilenie objawów alergii.
• Czynniki żywieniowe – alergia pokarmowa bardzo często ujawnia się już w wieku niemowlęcym, po wprowadzeniu do diety dziecka dane pokarmy.
• Zanieczyszczenie środowiska – duża ilość zanieczyszczeń w powietrzu sprawia, że coraz więcej osób zapada na alergie.

Kiedy zaczyna się alergia?

W większości przypadków początkowe objawy alergii można zauważyć już u małych dzieci, jednak coraz częściej zdarza się, że pierwsze symptomy uczulenia na dany produkt obserwujemy dopiero w wieku dorosłym. Może to mieć związek ze zmianami środowiskowymi, takimi jak wspomniane wcześniej nadmierne techniki dezynfekcji, które zwiększyły się znacznie w ostatnim czasie, oraz wciąż pogarszające się zanieczyszczenie środowiska.

Jedyną skuteczną metodą uniknięcia objawów alergii, gdy jesteśmy na coś uczuleni, jest unikanie alergenu. Czy zawsze jest to możliwe? Oczywiście nie, dlatego warto pomyśleć o terapii odczulającej lub zawsze mieć przy sobie tabletki na alergię bez recepty.