Zwlekasz ze spłatą zobowiązania? Czekają Cię dodatkowe koszty!

Odsetki ustawowe są formą kary za zwłokę w spłacie zobowiązań względem wierzyciela. Ich wysokość określają przepisy prawa Kodeksu cywilnego, ale nie jest to wartość stała – oblicza się je na podstawie określonych kryteriów i współczynników. Sprawdź, jakie są rodzaje odsetek i ile wynoszą odsetki ustawowe w 2022 roku!

Wysokość odsetek ustawowych w 2022 roku została ściśle określona w przepisach. Jak wynika z art. 359, odsetkami ustawowymi nazywa się odsetki od kwoty pieniężnej, które należą się wierzycielowi wyłącznie wtedy, gdy wynika to z ustawy, czynności prawnej, orzeczenia sądu lub z decyzji innego organu właściwego. Z kolei art. 481 Kodeksu cywilnego wprowadza pojęcie odsetek ustawowych za opóźnienie. Wedle przepisu, wierzyciel ma prawo zażądać dodatkowych odsetek za opóźnienie, jeśli dłużnik zwleka z uregulowaniem zobowiązania. Co więcej, wierzyciel ma prawo ubiegać się o odsetki, nawet jeśli opóźnienie dłużnika nie spowodowało żadnych strat. Jest to forma odszkodowania za niespełnienie zobowiązania pieniężnego w terminie. Wysokość odsetek ustawowych ustala się na podstawie wysokości aktualnej referencyjnej stopy procentowej. Sprawdź, jakie są rodzaje odsetek ustawowych i jaka jest ich wysokość w 2022 roku.

Jakie są rodzaje odsetek ustawowych?

Zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego, odsetki ustawowe dzielą się na trzy kategorie. Wyróżnia się:

  • odsetki ustawowe kapitałowe
  • odsetki ustawowe za opóźnienie
  • odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych

Wysokość odsetek ustawowych jest związana z wysokością stopy referencyjnej NBP, którą ustala Rada Polityki Pieniężnej. W praktyce oznacza to, że każdorazowe podniesienie stóp procentowych oznacza również podniesienie wysokości naliczanych odsetek.

Odsetki kapitałowe naliczane wtedy, gdy dłużnik kontynuuje korzystanie z pożyczonego kapitału. Ich wysokość jest niezależna od sumy pożyczonej kwoty – regulują ją przepisy Kodeksu cywilnego.

Odsetki ustawowe za opóźnienie mogą zostać naliczone przez wierzyciela w momencie pojawienia się zaległości w spłacie zobowiązania. Według przepisów, każdy wierzyciel ma prawo do ubiegania się o zapłatę odsetek za opóźnienie, bez względu na to, czy wyrządziło ono jakąkolwiek szkodę na rzecz wierzyciela.

Odsetki ustawowe za opóźnienia w transakcjach handlowych naliczane są wtedy, gdy żadna ze stron transakcji nie zawarła w umowie terminu zapłaty. Wierzyciel ma prawo wystąpić z roszczeniem zapłaty odsetek za opóźnienie po upływie 30 dni od spełnienia przez niego świadczenia zawartego w umowie.

Odsetki ustawowe w 2022 roku – ile wynoszą

Wysokość odsetek kapitałowych w 2022 roku jest równa stopie referencyjnej plus 3,5 punktów procentowych. Odsetki za opóźnienie to równowartość stopy referencyjnej plus 5,5 punktów procentowych, a wysokość odsetek ustawowych za opóźnienia w transakcjach handlowych są równe sumie stopy referencyjnej oraz 10 punktów procentowych. Jeśli jednak dłużnikiem jest podmiot publiczny, wówczas do sumy stopy referencyjnej doliczane jest 8 punktów procentowych.