Zapalenie przyzębia – wszystko, co musisz wiedzieć

Zapalenie przyzębia jest dość powszechną chorobą rozwijającą się w obrębie jamy ustnej. Schorzenie inaczej określane jest jako paradontoza i w ostateczności może doprowadzić do utraty zębów. Zapalenie przyzębia może mieć również poważne konsekwencje u kobiet w ciąży oraz zwiększać ryzyko chorób sercowo-naczyniowych. Po czym rozpoznać zapalenie przyzębia? Jakie są przyczyny choroby? Jak leczyć?

Zapalenie przyzębia – co to jest?

Przyzębie to zespół tkanek otaczających ząb. Ich rolą jest m.in. ochrona zębów, ich amortyzacja oraz stabilizacja. Przyzębie jest również niezbędne w odżywianiu oraz regeneracji zębów.1

Występować może1:

  • przewlekłe zapalenie przyzębia,
  • agresywne zapalenie przyzębia,
  • martwiczo-wrzodziejące zapalenie przyzębia.

Stan zapalny przyzębia może mieć również związek z występowaniem innej, ogólnoustrojowej choroby lub rozwijać się na skutek czynników genetycznych.1

Zapalenie przyzębia – przyczyny. Co zwiększa ryzyko rozwoju schorzenia?

Za stan zapalny przyzębia odpowiadają przede wszystkim bakterie. Występują one naturalnie w jamie ustnej i w warunkach prawidłowego funkcjonowania organizmu, nie stanowią żadnego zagrożenia. Jednak na skutek różnych zaburzeń, np. obniżenia odporności, patogeny te mogą wywoływać reakcje zapalne.1

Dodatkowo bakterie gromadzą się w jamie ustnej w postaci tzw. płytki nazębnej, czemu sprzyja brak odpowiedniej i regularnej higieny.1

Do czynników ryzyka w zakresie wystąpienia zapalenia przyzębia, zalicza się1:

  • przyjmowanie niektórych lekarstw (np. antybiotykoterapia obniża odporność),
  • palenie papierosów,
  • intensywne zmiany hormonalne (np. ciąża, okres dojrzewania),
  • wady zgryzu lub stałe uzupełnienia protetyczne, utrudniające dokładne szczotkowanie zębów.2

Choroby, które mogą mieć związek z rozwojem zapalenia przyzębia to m.in. cukrzyca czy białaczka1 (znaczenie ma również tutaj przyjmowanie chemioterapii).

Zapalenie przyzębia – objawy

Zapalenie przyzębia jest chorobą rozwijającą się stopniowo. Początkowo może nie dawać żadnych specyficznych sygnałów, co wpływa na opóźnienie w jej wykryciu. Początkowo występuje niewielki ból i nadwrażliwość dziąseł.1

Z czasem jednak objawy zaczynają przybierać na sile i obserwuje się również2:

  • krwawienie podczas szczotkowania zębów,
  • fetor ex ore – brzydki zapach z ust,
  • zaczerwienienie dziąseł i obrzęk.

Zapalenie przyzębia powoduje degenerację tkanki, dlatego też z czasem dochodzi do zjawiska określanego jako recesja (cofanie się) dziąseł. Proces ten polega na stopniowym odsłanianiu szyjki zęba, co prowadzi do jego osłabienia, zwiększenia ruchomości i z czasem – wypadania.1

Zapalenie przyzębia – jakie może mieć skutki?

Najbardziej znaną konsekwencją zapalenia przyzębia jest recesja dziąseł. Choroba jednak może mieć wpływ na inne schorzenia, zwłaszcza na rozwój dolegliwości w obrębie układu sercowo-naczyniowego.3

Zapalenie przyzębia związane jest przede wszystkim z ryzykiem rozwoju choroby3:

  • tętnic obwodowych,
  • niedokrwiennej serca,
  • miażdżycy.

Schorzenie może przyczynić się także do zapalenia wsierdzia, a nawet zawału serca.3

O kondycję jamy ustnej powinny dbać również przyszłe mamy, gdyż zapalenie przyzębia w trakcie ciąży ma bezpośredni wpływ na jej dalszy przebieg. Przede wszystkim choroba może spowodować przedwczesny poród oraz wpłynąć na zbyt niską masę urodzeniową dziecka.4

Zapalenie przyzębia – jak leczyć?

Aby zadbać o skuteczne leczenie zapalenie przyzębia, należy wprowadzić odpowiednią higienę jamy ustnej. W przypadku zaawansowanej choroby, zasady higieny mogą być nieco inne niż u zdrowych pacjentów. Dlatego schorzenie i wszystkie niepokojące objawy, należy skonsultować ze stomatologiem.[1]

W łagodzeniu objawów choroby stosuje się również preparaty dostępne w aptece, np. Sachol żel stomatologiczny.

Preparat hamuje miejscowy rozwój niektórych cytokin prozapalnych (szczególnie prostaglandyn E i F), dzięki czemu zmniejsza nasilenie objawów i przyspiesza regenerację tkanki. Składniki obecne w żelu (salicylan choliny, chlorek cetalkoniowy) wykazują także właściwości przeciwbólowe.5

Żel należy stosować 2–3 raz dziennie, wmasowując bezpośrednio w chore miejsce. Po aplikacji należy na ok. 30 minut zrezygnować z przyjmowania pokarmów i napoi.5

Bibliografia:

  1. Tomaszewska I., Zapalenie przyzębia, Medycyna Praktyczna, 2017, dostęp: 5.12.2021
  2.  Objawy i leczenie zapalenia przyzębia, Allecoudent, dostęp: 5.12.2021
  3. Miskiewicz A., Szparecki G., Zapalenie przyzębia jako czynnik ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego, Dental and Medical Problems, 2010.
  4. Konopka T., Rutkowska M., Zapalenie przyzębia jako czynnik ryzyka porodu przedwczesnego – przegląd piśmiennictwa, Dental and Medical Problems, 2002.
  5. Charakterystyka Produktu Leczniczego Żel stomatologiczny Sachol, dostęp: 23.04.2022.