Decyzja o rozpoczęciu leczenia uzależnienia od alkoholu to ważny i często przełomowy moment w życiu alkoholika. Jedną z dostępnych metod wspierających proces wyjścia z uzależnienia jest tzw. zaszycie alkoholowe, potocznie nazywane wszywką alkoholową. To rozwiązanie, które może pełnić rolę silnego psychicznego zabezpieczenia przed powrotem do picia, szczególnie w trudnych chwilach.

Na czym polega wszycie alkoholowe?

Zabieg wszycia alkoholowego polega na podskórnym zaszyciu tabletek zawierających disulfiram (WZF) – substancję, która hamuje enzym odpowiedzialny za metabolizowanie alkoholu. W efekcie, nawet najmniejsza ilość alkoholu wypita po zabiegu prowadzi do gwałtownych i bardzo nieprzyjemnych reakcji organizmu: pojawiają się nudności, wymioty, bóle głowy, uderzenia gorąca, zaburzenia rytmu serca, a niekiedy także lęk i uczucie duszności. Świadomość tych skutków sprawia, że wiele osób skutecznie powstrzymuje się od picia przez cały okres działania wszywki.

Jak wygląda procedura zaszycia alkoholowego? – szczegółowa instrukcja krok po kroku

Zabieg implantacji wszywki alkoholowej, choć brzmi poważnie, w rzeczywistości jest stosunkowo prostą, rutynową procedurą medyczną, która nie wymaga hospitalizacji i odbywa się w warunkach ambulatoryjnych, zazwyczaj w gabinecie chirurgicznym lub specjalistycznym ośrodku leczenia uzależnień. Całość trwa od 20 do 40 minut i przeprowadzana jest przy znieczuleniu miejscowym, dzięki czemu pacjent nie odczuwa bólu ani dyskomfortu.

• Konsultacja lekarska

Zanim dojdzie do zabiegu, pacjent przechodzi konsultację lekarską. Lekarz ocenia ogólny stan zdrowia, przeprowadza wywiad dotyczący chorób przewlekłych, uczuleń, przyjmowanych leków oraz przeszłości związanej z uzależnieniem od alkoholu. Sprawdzana jest również gotowość psychiczna pacjenta do podjęcia leczenia i utrzymania abstynencji – wszycie alkoholowe nie ma sensu bez wewnętrznej motywacji.

• Przygotowanie do zabiegu

Przed zabiegiem pacjent nie powinien spożywać alkoholu – najlepiej zachować całkowitą abstynencję przynajmniej przez 24 godziny przed implantacją. Skóra w miejscu planowanego wszycia esperalu (najczęściej okolice pośladka lub łopatki) zostaje zdezynfekowana i znieczulona przy pomocy środka miejscowego. Dzięki temu zabieg jest całkowicie bezbolesny.

• Implantacja

Po znieczuleniu lekarz wykonuje niewielkie, kilkucentymetrowe nacięcie skóry i tkanek podskórnych. Następnie do wnętrza tej kieszonki wsuwane są wszywki alkoholowe zawierające disulfiram (WZF) zazwyczaj od 1 do 10 sztuk, w zależności od decyzji lekarza i masy ciała pacjenta. Ilość preparatu ma wpływ na czas działania wszywki alkoholowej oraz jej skuteczność.

• Zakończenie zabiegu i opatrunek

Po umieszczeniu wszywek alkoholowych rana zostaje zszyta, a miejsce zaszycia zabezpieczone jałowym opatrunkiem. Pacjent otrzymuje również zalecenia dotyczące dalszej pielęgnacji rany, aby zapobiec zakażeniom i zapewnić prawidłowe gojenie. W niektórych przypadkach stosuje się szwy rozpuszczalne, dzięki czemu nie ma konieczności ich usuwania.

Trwałość esperalu po zabiegu

Efekt terapeutyczny esperalu utrzymuje się przez okres od 8 do 12 miesięcy, co oznacza, że przez niemal cały rok pacjent ma wsparcie w utrzymaniu abstynencji. Jest to cenny czas, który można wykorzystać na odbudowanie życia osobistego, relacji rodzinnych i zdrowia psychicznego. Należy jednak pamiętać, że wszywka alkoholowa Węgrów nie rozwiązuje przyczyn uzależnienia. Pełna skuteczność terapii awersyjnej możliwa jest tylko wtedy, gdy zabieg stanowi część kompleksowego procesu leczenia, obejmującego między innymi terapię psychologiczną, spotkania grup wsparcia, a także troskę o zdrowy styl życia.

Czy wszycie esperalu wymaga rekonwalescencji?

Proces powrotu do pełnej sprawności po zabiegu jest szybki i zazwyczaj nie sprawia większych trudności. W ciągu kilku pierwszych dni po zaszyciu zaleca się ograniczenie wysiłku fizycznego, unikanie podrażniania okolicy zaszycia, a także codzienne dbanie o higienę – delikatne przemywanie rany i wymianę opatrunku zgodnie z instrukcją lekarza. Jeśli pojawi się zaczerwienienie, obrzęk lub ból – należy niezwłocznie zgłosić się do placówki medycznej, w której wykonano zabieg. Zwykle po tygodniu rana goi się prawidłowo, a pacjent może powrócić do normalnych aktywności, nie odczuwając żadnego fizycznego dyskomfortu związanego z obecnością wszywki.

Czy wszywka alkoholowa wystarczy, aby zwalczyć alkoholizm?

Pomimo że wszywka alkoholowa może być bardzo skutecznym elementem terapii, należy jasno podkreślić, że nie stanowi ona samodzielnego rozwiązania problemu alkoholizmu. Disulfiram (WZF), czyli substancja zawarta w esperalu, działa wyłącznie awersyjnie – nie leczy psychicznych i emocjonalnych przyczyn nałogu, a jedynie wywołuje fizyczną niechęć organizmu do alkoholu. To mechanizm zewnętrznego przymusu, który ma na celu powstrzymanie chorego przed sięgnięciem po alkohol, ale nie pomaga mu zrozumieć, dlaczego po niego sięgał.

Z tego powodu walka z uzależnieniem wymaga kompleksowego, wielowymiarowego podejścia, które łączy wszywkę z innymi metodami leczenia:

• Terapia psychologiczna i psychoterapia uzależnień

To absolutna podstawa leczenia. Regularne spotkania z terapeutą pomagają zrozumieć mechanizmy rządzące uzależnieniem, uświadomić sobie jego konsekwencje oraz nauczyć się alternatywnych sposobów radzenia sobie z trudnymi emocjami, presją społeczną czy sytuacjami stresowymi. Tylko praca nad wewnętrzną motywacją daje szansę na trwałą zmianę.

• Wsparcie bliskich i udział w grupach wsparcia

Izolacja i wstyd to częste towarzysze uzależnienia. Dlatego niezwykle ważna jest obecność i zaangażowanie najbliższych: partnera, rodziny, przyjaciół. Równie istotny może być udział w grupach wsparcia, takich jak AA (Anonimowi Alkoholicy), terapii grupowej, gdzie osoby borykające się z podobnym problemem wzajemnie się motywują i wspierają, ale także terapii indywidualnych ze specjalistą.

• Zmiana trybu życia i budowanie nowych nawyków

Uzależnienie zwykle przenika wiele obszarów życia, dlatego powrót do trzeźwości musi oznaczać szeroko zakrojoną zmianę. Warto zastąpić dawne rytuały nowymi aktywnościami, które przynoszą satysfakcję i wspierają zdrowie: może to być regularna aktywność fizyczna, np. spacery, jazda na rowerze, joga, pływanie, rozwijanie pasji, powrót do zaniedbanych relacji czy nauka nowych umiejętności.

• Dbanie o kondycję psychiczną i fizyczną

Ciało i umysł stanowią nierozerwalną całość. Dieta bogata w witaminy z grupy B, magnez i białko wspiera układ nerwowy, podobnie jak odpowiednia ilość snu i unikanie używek. Warto także wykorzystywać techniki relaksacyjne oraz i metody radzenia sobie ze stresem, m.in. treningów oddechowych, medytacji czy mindfulness. Redukcja stresu i świadome przeżywanie emocji są kluczowe w utrzymaniu abstynencji.

• Stały kontakt z lekarzem i monitorowanie efektów

Alkoholizm to choroba przewlekła, dlatego tak ważne jest, by nie zostawiać pacjenta samego po zabiegu. Regularne kontrole, możliwość kontaktu z lekarzem czy terapeutą oraz reagowanie na pojawiające się trudności znacząco zwiększają szanse na trwałe efekty.

Bibliografia

1. Nasz Gabinet, Wszywka alkoholowa, https://nasz-gabinet.pl/esperal/ (dostęp elektroniczny: 16.05.2025).