Prozopagnozja – syndrom Brada Pitta

Prozopagnozja, potocznie nazywana syndromem Brada Pitta lub ślepotą twarzy, to zaburzenie percepcji wzrokowej, które objawia się upośledzeniem zdolności rozpoznawania twarzy osób znajomych lub wcześniej widzianych. Szacuje się, że na całym świecie na to zaburzenie cierpi 2% populacji. Z pewnością najsłynniejszą osobą jest amerykański aktor Brad Pitt, od którego nazwiska wzięła się potoczna nazwa tej choroby.

Prozopagnozja — syndrom Brada Pitta

Nazwa „prozopagnozja” pochodzi od greckich słów: prosopon– twarz oraz agnosia– niewiedza. Jako pierwszy użył jej w 1947 roku niemiecki neurolog Joachim Bodamer.

Prozopagnozja to jeden z rodzajów agnozji, czyli stanu zaburzonej zdolności rozpoznania znanych elementów otoczenia. Zaburzenie nie ma nic wspólnego z problemem ze wzrokiem czy mniejszą sprawnością intelektualną.

Prozopagnozja - objawy, przyczyny, leczenie, rokowania, profilaktyka
Brad Pitt choruje na zaburzenie zwane prozopagnozja.

Brad Pitt, który cierpi na tę chorobę, kilka lat temu w wywiadzie udzielonym dziennikarzom z magazynu „Esquire” przyznał, że nie ma pamięci do twarzy i nie jest w stanie tego zmienić. Nawet spotykając bliskie osoby, ma wrażenie, że widzi je po raz pierwszy.

Ludzie mnie nienawidzą i myślą, że ich nie szanuję, bo ich nie poznaję – przyznał aktor.

Prozopagnozja – na czym polega to zaburzenie?

Prozopagnozja uniemożliwia rozpoznawanie znajomych osób na podstawie widoku ich twarzy lub rozpoznawanie twarzy widzianych wcześniej ludzi. W skrajnych przypadkach osoba z tą dysfunkcją nie potrafi rozpoznać nawet swojej twarzy. Wyróżnia się dwa rodzaje prozopagnozji:

  • prozopagnozja apercepcyjna, gdzie poszczególne elementy twarzy nie składają się w jeden obraz,
  • prozopagnozja asocjacyjna, gdzie osoba chora dostrzeże twarz i nawet odróżni ją od innej, ale nie powiąże jej z żadnym wspomnieniem (to właśnie na ten rodzaj prozopagnozji cierpi Brad Pitt).

Osoby z tym zaburzeniem potrafią sobie jednak radzić. Pomocne są techniki kompensacyjne, takie jak rozpoznawanie po znamionach, pieprzykach, cechach charakterystycznych, jak np. odstające uszy, głosie, włosach, ubraniach, posturze ciała czy nawet sposobie chodzenia.

Prozopagnozja może mieć charakter nabyty (jako efekt uszkodzenia mózgu) lub wrodzony (rozwojowy). Osoby z wrodzoną prozopagnozją od urodzenia uczą się rozpoznawania bliskich im osób i zwykle mają mniejszy stres związany ze swoją dysfunkcją. Inaczej jest w przypadku osób ze ślepotą twarzy nabytą.