Co to są niedziele handlowe i dlaczego zostały wprowadzone ograniczenia?

Niedziele handlowe to dni, w które sklepy, galerie handlowe i supermarkety mogą legalnie prowadzić działalność. Wprowadzenie ograniczeń w handlu w niedziele w Polsce było jednym z istotnych zmian legislacyjnych ostatnich lat. Ustawa o ograniczeniu handlu w niedziele i święta weszła w życie z początkiem 2018 roku, a jej głównym celem było zapewnienie pracownikom handlu większego czasu na odpoczynek i spędzanie go z rodziną.

Z roku na rok liczba niedziel z możliwością prowadzenia sprzedaży była stopniowo ograniczana. Od 2020 roku obowiązują przepisy, zgodnie z którymi w ciągu roku handel możliwy jest tylko w wybranych, ściśle określonych niedziel handlowych. Pozostałe niedziele obowiązują zakaz prowadzenia sprzedaży z nielicznymi wyjątkami (np. stacje paliw, drobne sklepy prowadzone przez właściciela).

Ile niedziel handlowych przypada w 2025 roku?

W 2025 roku przewidziano siedem niedziel handlowych. Większość z nich jest skoncentrowana wokół okresów przedświątecznych oraz końca sezonów zakupowych, takich jak wakacje i koniec roku. Takie rozmieszczenie dat ma na celu umożliwienie konsumentom zrobienia większych zakupów w najbardziej newralgicznych momentach roku, kiedy ruch w sklepach znacząco rośnie.

Warto zaznaczyć, że ustawodawstwo obejmuje także wyjątki szczególne. Jeśli dana niedziela wypada tuż przed świętem, podczas którego sklepy będą zamknięte (np. Boże Narodzenie), możliwe jest wprowadzenie dodatkowej niedzieli handlowej.

Pełna lista niedziel handlowych w 2025 roku

Oto oficjalny harmonogram niedziel handlowych w 2025 roku:

• 26 stycznia
• 13 kwietnia (niedziela przed Wielkanocą)
• 29 czerwca
• 31 sierpnia
• 14 grudnia (niedziela przed Bożym Narodzeniem)
• 21 grudnia (ostatnia niedziela przed Wigilią)
• 28 grudnia

Jak widać, aż trzy niedziele handlowe przypadają w grudniu, co ułatwia przygotowanie się do świąt i zaplanowanie zakupów prezentowych oraz spożywczych. Handel w tych dniach będzie możliwy w pełnym zakresie czasowym, bez ograniczeń godzinowych.

Kiedy sklepy są nieczynne? Lista niedziel niehandlowych

W 2025 roku pozostałe 45 niedziel (nie licząc tych siedmiu handlowych) obowiązuje zakaz handlu. W te dni większość sklepów będzie nieczynna, wyjątkiem są m.in.:

• Stacje benzynowe
• Sklepy osiedlowe prowadzone przez właścicieli
• Apteki i punkty apteczne
• Piekarnie i cukiernie
• Placówki na terenie dworców, lotnisk i stref przygranicznych

Warto pamiętać, że niedziela niehandlowa nie oznacza całkowitego zakazu dla każdego punktu usługowego. Coraz więcej konsumentów korzysta w te dni z zakupów przez internet lub odwiedza mniejsze sklepy, które działają na innych zasadach niż sieci handlowe.

Czy możliwa jest zmiana przepisów? Tendencje i zapowiedzi

Od czasu wprowadzenia ograniczeń w handlu w niedziele, temat ten nieustannie wraca do debaty publicznej i politycznej. Część organizacji handlowych oraz przedsiębiorców lobbuje za zniesieniem lub ograniczeniem restrykcji, argumentując to spadkiem obrotów i utratą konkurencyjności w stosunku do e-commerce. Z kolei związki zawodowe opowiadają się za zachowaniem przepisów, wskazując na dobrostan pracowników i poprawę ich jakości życia.

W 2024 roku pojawiły się doniesienia o możliwych zmianach legislacyjnych, które mogłyby dopuścić dodatkowe niedziele handlowe lub zmienić zasady ich wyznaczania. Do czasu ewentualnej nowelizacji ustawy, obowiązuje aktualny harmonogram i warto się do niego dostosować, by uniknąć nieudanych prób zakupów w dni objęte zakazem handlu.

Jak planować zakupy zgodnie z kalendarzem niedziel handlowych?

Aby nie zostać zaskoczonym zamkniętymi drzwiami sklepu w niedzielę, warto zaplanować zakupy wcześniej. Przedstawiamy kilka praktycznych wskazówek, jak organizować zakupy zgodnie z kalendarzem niedziel handlowych:

• Ustal tygodniowy harmonogram zakupów – zakupy spożywcze i codzienne najlepiej robić w piątki lub soboty.
• Wykorzystuj niedziele handlowe – zrób większe zakupy, planuj prezenty i akcesoria sezonowe właśnie wtedy.
• Sprawdzaj godziny otwarcia – niektóre galerie mogą zmieniać harmonogramy w grudniu lub przed świętami.
• Planuj świąteczne zakupy z wyprzedzeniem – przed Bożym Narodzeniem niedziele handlowe to ostatnia szansa na prezenty bez presji czasu.

Wiele marketów umożliwia także zamawianie zakupów online z odbiorem w sklepie lub dostawą do domu, co może być bardzo wygodną alternatywą w okresach wzmożonego ruchu.

Gdzie znajdziesz aktualny kalendarz niedziel handlowych?

Oficjalne źródła informacji na temat niedziel handlowych publikowane są m.in. przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej oraz na stronach Głównego Inspektoratu Pracy. Kalendarz niedziel handlowych na 2025 rok pojawia się zwykle pod koniec roku poprzedniego i jest dostępny w wersjach do druku lub do pobrania w formacie PDF.

Wiele portali informacyjnych oraz aplikacji mobilnych umożliwia również śledzenie dat niedziel handlowych. Niektóre markety udostępniają plakaty i informacje w sklepie, przypominając klientom o planowanych dniach otwarcia.

Aby być na bieżąco, warto zapisać sobie listę dat w kalendarzu lub ustawić przypomnienie w smartfonie. To mały krok, który może uchronić przed niemiłą niespodzianką w niedzielę rano.

Jakie sankcje grożą za handel w niedziele niehandlowe?

W przypadku złamania zakazu handlu w niedziele niehandlowe, przedsiębiorcy mogą podlegać karze grzywny w wysokości od 1000 zł do nawet 100 000 zł. W przypadkach uporczywego łamania przepisów możliwa jest także odpowiedzialność karna. Kontrole przeprowadzają jednostki Państwowej Inspekcji Pracy, które badają, czy dana placówka działa legalnie i zgodnie z przepisami wyjątku spod zakazu.

Warto więc każdorazowo upewnić się, czy działalność handlowa w danym dniu jest dozwolona. Dotyczy to nie tylko dużych sieci handlowych, ale również małych firm i sklepów osiedlowych, jeśli działają w formie działalności gospodarczej.