Ile niedziel handlowych przewidziano w 2024 roku?

Niedziele handlowe to temat, który budzi żywe zainteresowanie wśród milionów Polaków. Szczególnie istotne jest to dla tych, którzy pracują w niestandardowych godzinach, planują większe zakupy czy po prostu chcą uniknąć tłumów w tygodniu. W 2024 roku obowiązują te same przepisy dotyczące handlu w niedziele, które zostały wprowadzone w 2018 roku, a następnie zaostrzone w 2020. To oznacza, że Polacy mogą liczyć jedynie na kilka wybranych niedziel handlowych w ciągu roku.

W całym 2024 roku przypada 7 niedziel handlowych. Są to dni, w których większość sklepów, w tym galerie handlowe, supermarkety i niektóre drogerie, może legalnie działać. Oto pełna lista tych dat:

• 28 stycznia
• 24 marca
• 28 kwietnia
• 30 czerwca
• 25 sierpnia
• 15 grudnia
• 22 grudnia

Jak łatwo zauważyć, większość z tych dat skupiona jest wokół okresów świątecznych lub sezonów wzmożonego handlu, takich jak początek wakacji czy święta Bożego Narodzenia.

Jakie sklepy są otwarte w niedziele niehandlowe?

W niedziele niehandlowe – a więc przez większość niedziel w roku – obowiązuje zakaz handlu, który obejmuje dużą część punktów sprzedaży. Mimo to, istnieje kilka wyjątków, które umożliwiają działalność wybranym sklepom. Oto, gdzie można zrobić zakupy nawet w niedziele niehandlowe:

• Sklepy osiedlowe i franczyzowe (np. Żabka, Carrefour Express), jeśli za ladą stoi właściciel.
• Stacje benzynowe.
• Apteki i punkty apteczne.
• Kioski i sklepy z prasą.
• Placówki pocztowe (które czasem funkcjonują jako sklepy z usługami pocztowymi).
• Sklepy na dworcach kolejowych i autobusowych oraz na lotniskach.

Warto jednak pamiętać, że pomimo możliwości prawnych, nie każda placówka zdecyduje się działać w niedzielę – zależy to od decyzji właściciela i dostępności pracowników.

Dlaczego wprowadzono ograniczenia w handlu w niedziele?

Ustawa o ograniczeniu handlu w niedziele i święta weszła w życie z początku 2018 roku, a jej celem było między innymi zapewnienie pracownikom handlu możliwości spędzania więcej czasu z rodziną oraz poprawa ich warunków pracy. Przeciwnicy ustawy wskazują jednak na jej negatywny wpływ na gospodarkę, mniejsze obroty w handlu, a także trudności logistyczne dla klientów.

Wprowadzenie ograniczeń miało charakter stopniowy. Początkowo handel był dozwolony w dwie niedziele w miesiącu, później tylko w jedną, aż wreszcie od 2020 roku – jedynie w 7 ustalonych w kalendarzu terminach.

Jakie konsekwencje grożą za złamanie zakazu handlu?

Przedsiębiorcy, którzy mimo zakazu zdecydują się otworzyć sklep i nie spełniają warunków wyjątków, muszą liczyć się z poważnymi konsekwencjami. Kara za złamanie przepisów może wynosić od tysiąca do nawet 100 000 zł. W skrajnych przypadkach Sąd może wszcząć postępowanie karne i wymierzyć karę ograniczenia wolności.

Kontrole przestrzegania zakazu handlu przeprowadzają inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy. Wiele sklepów próbuje obchodzić przepisy, np. działając jako placówki pocztowe – taka praktyka była długo stosowana przez sieć Żabka. W ostatnich latach jednak pojawiły się bardziej restrykcyjne interpretacje przepisów, blokujące takie działania.

Czy planowane są zmiany w przepisach dotyczących niedziel handlowych?

Temat niedziel handlowych powraca regularnie w debacie politycznej i społecznej. Część środowisk gospodarczych i partii politycznych postuluje przywrócenie większej liczby niedziel handlowych, argumentując to potrzebami klientów, zwiększeniem konkurencyjności handlu oraz wspieraniem małych i średnich przedsiębiorstw.

Inni natomiast – szczególnie związki zawodowe – uważają, że obecny system dobrze chroni prawa pracowników i zapobiega ich nadmiernemu wykorzystywaniu. W 2024 roku nie zapowiedziano jeszcze żadnych konkretnych modyfikacji przepisów, ale możliwe są zmiany w kolejnych latach – w zależności od aktualnego układu sił w parlamencie.

Jak planować zakupy w oparciu o kalendarz niedziel handlowych?

Odpowiednie zaplanowanie zakupów pozwala uniknąć stresu, szczególnie w okresach świątecznych, kiedy kolejki w sklepach potrafią być naprawdę długie. Kalendarz niedziel handlowych warto mieć zawsze pod ręką – można go zapisać w telefonie lub powiesić na lodówce. Poniżej przypominamy jeszcze raz wszystkie niedziele, w które można spokojnie wybrać się na większe zakupy:

• 28 stycznia – początek roku, dobra chwila na zimowe wyprzedaże.
• 24 marca – przedświąteczna niedziela wielkanocna.
• 28 kwietnia – przed majówką, idealny czas na zakupy sezonowe.
• 30 czerwca – początek wakacji.
• 25 sierpnia – zakupy przed rozpoczęciem roku szkolnego.
• 15 grudnia – świąteczny szał zakupowy nabiera rozpędu.
• 22 grudnia – ostatnia niedziela przed Bożym Narodzeniem.

Pamiętaj także o tym, że w niedziele handlowe otwarte są również centra handlowe i galerie, które często oferują dodatkowe atrakcje i promocje z tej okazji.