Co to jest egzamin ósmoklasisty z języka polskiego?
Egzamin ósmoklasisty z języka polskiego to jeden z trzech obowiązkowych egzaminów, które uczniowie ostatnich klas szkoły podstawowej zdają pod koniec roku szkolnego. Egzamin ma na celu sprawdzenie umiejętności czytania ze zrozumieniem, analizy tekstu, znajomości gramatyki oraz przede wszystkim – tworzenia wypowiedzi pisemnej w formie wypracowania. Wynik egzaminu wpływa na proces rekrutacji do szkoły średniej, dlatego warto podejść do niego z należytą starannością.
Jakie tematy wypracowań pojawiają się najczęściej na egzaminie ósmoklasisty?
Tematy wypracowań na egzaminie ósmoklasisty są z reguły zamknięte w dwóch ściśle określonych formach: rozprawka i opowiadanie. To właśnie jedna z tych form musi zostać wybrana przez ucznia w dniu egzaminu. Poniżej przedstawiamy najczęstsze zagadnienia, które pojawiały się na przestrzeni lat:
- Rozważania nad wartością przyjaźni, odwagi, lojalności czy poświęcenia.
- Tematy inspirowane lekturami obowiązkowymi, takimi jak „Syzyfowe prace”, „Kamienie na szaniec”, „Pan Tadeusz” czy „Opowieść wigilijna”.
- Rozprawki oparte na motywie dojrzewania, trudnych wyborów lub walki dobra ze złem.
- Opowiadania, w których wykorzystuje się wątek postaci literackiej – np. „Napisz opowiadanie, w którym współczesny bohater spotyka bohatera z wybranej lektury.”
Znajomość lektur i umiejętność ich wykorzystania przy formułowaniu argumentów to klucz do zdobycia wysokiej liczby punktów.
Najczęstsze błędy popełniane przez uczniów
Wielu uczniów traci cenne punkty, popełniając błędy, które można stosunkowo łatwo wyeliminować poprzez odpowiednie przygotowanie. Przyjrzyjmy się kilku z nich:
- Nieprzestrzeganie formy wypowiedzi – pisanie rozprawki w formie opowiadania lub odwrotnie. To poważny błąd, za który przy ocenie odejmowane są punkty nawet przy poprawnym języku i ciekawych argumentach.
- Brak odniesienia do lektur – w przypadku rozprawek obowiązkowe jest użycie przynajmniej jednej lektury obowiązkowej. Jej brak znacząco obniża ocenę wypowiedzi.
- Błędy językowe i ortograficzne – liczne błędy gramatyczne, stylistyczne i interpunkcyjne wpływają negatywnie na odbiór tekstu i skutkują obniżeniem punktacji.
- Brak spójności i logiki wypowiedzi – chaotyczny tekst, który nie ma jasnego wstępu, rozwinięcia i zakończenia, obniża jego wartość merytoryczną.
- Nieczytelność pisma – choć egzamin sprawdzany jest przez nauczycieli, zbyt nieczytelny tekst może utrudnić zrozumienie argumentacji lub nawet zostać uznany jako błąd.
Egzamin ósmoklasisty z języka polskiego 2024 – lektury, które trzeba znać
Wiedza na temat lektur to kluczowy element sukcesu na egzaminie ósmoklasisty. Centralna Komisja Egzaminacyjna (CKE) określa listę lektur obowiązkowych, która jest co roku aktualizowana. Oto lista najważniejszych tekstów, które uczniowie muszą znać:
- „Pan Tadeusz” – Adam Mickiewicz
- „Zemsta” – Aleksander Fredro
- „Kamienie na szaniec” – Aleksander Kamiński
- „Opowieść wigilijna” – Charles Dickens
- „Mały Książę” – Antoine de Saint-Exupéry
- „Syzyfowe prace” – Stefan Żeromski
- Wybrane wiersze Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego, Jana Kochanowskiego
Oprócz znajomości fabuły, uczniowie powinni rozumieć główne problemy podejmowane w lekturach, motywy literackie oraz cechy charakterystyczne bohaterów – zwłaszcza tych, którzy mogą posłużyć jako argument w rozprawce.
Jak efektywnie przygotować się do wypracowania?
Przygotowanie do wypracowania warto zacząć od solidnego opanowania zasad pisania rozprawki i opowiadania. Oto kilka sprawdzonych metod:
- Analiza dawnych tematów – sprawdzanie, jakie pojawiały się tematy w poprzednich latach oraz układanie do nich planów wypowiedzi.
- Tworzenie zestawu argumentów – do każdej z lektur warto przygotować sobie zestaw argumentów odnoszących się do różnych wartości (np. przyjaźni, odwagi, patriotyzmu), które można wykorzystać w rozprawce.
- Regularne pisanie – systematyczne pisanie wypracowań i omawianie ich z nauczycielem lub doradcą pozwala doskonalić styl i unikać powtarzających się błędów.
- Przygotowanie szkieletu wypowiedzi – zanim uczeń przystąpi do pisania, powinien rozplanować treść: wstęp, rozwinięcie (co najmniej dwa argumenty), zakończenie (podsumowanie).
Co warto zapamiętać w dniu egzaminu?
Sam dzień egzaminu to duży stres, ale odpowiednie przygotowanie psychiczne i organizacyjne może pomóc go zminimalizować. Warto pamiętać, aby:
- Przeczytać dokładnie polecenie i określić jego typ (rozprawka/opowiadanie).
- Ustalić plan wypowiedzi – skrótowy zarys, który pozwoli uporządkować myśli.
- W całym tekście zachować spójność tematyczną i logiczną kolejność argumentów lub wydarzeń.
- Zostawić czas na sprawdzenie i korektę błędów językowych.
Choć egzamin z języka polskiego bywa postrzegany jako mniej stresujący niż matematyka, to właśnie on może zdecydować o przyjęciu do wymarzonej szkoły średniej. Dobrze napisane wypracowanie to często ponad połowa sukcesu!

Jestem redaktorką naczelną magazynu Wysokie Szpilki, w którym łącze inspirujące treści z codziennym, kobiecym doświadczeniem. Pisze o relacjach, emocjach i stylu życia – zawsze z empatią, lekkością i odrobiną pazura.