Egzamin ósmoklasisty 2022 z języka polskiego – jakie były wymagania?

Egzamin ósmoklasisty z języka polskiego to jedno z najważniejszych wydarzeń w edukacyjnym życiu ucznia kończącego szkołę podstawową. W 2022 roku, podobnie jak w poprzednich latach, sprawdzał on umiejętność czytania ze zrozumieniem, analizę i interpretację tekstów literackich, a także kompetencje językowe i gramatyczne. Zgodnie z wymaganiami Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, uczniowie musieli wykazać się znajomością lektur obowiązkowych, rozumieniem środków stylistycznych oraz umiejętnością logicznego i spójnego wypowiadania się pisemnie.

W kontekście pandemii COVID-19 i ograniczeń edukacyjnych wprowadzonych w związku z nauczaniem zdalnym, CKE zdecydowała się na pewne ułatwienia egzaminacyjne. Mimo to egzamin pozostał wyzwaniem dla wielu uczniów ze względu na szeroki zakres materiału oraz konieczność bardzo dobrej organizacji pracy pisemnej.

Jak wyglądał arkusz egzaminacyjny z języka polskiego w 2022 roku?

Arkusz egzaminacyjny z języka polskiego w 2022 roku składał się z dwóch części: zadań zamkniętych i otwartych oraz wypracowania. Uczniowie mieli łącznie 120 minut, aby odpowiedzieć na pytania oraz napisać dłuższą wypowiedź pisemną – rozprawkę lub opowiadanie. Strukturę arkusza zaplanowano tak, aby sprawdzić nie tylko wiedzę faktograficzną, ale przede wszystkim umiejętność interpretacji, argumentacji oraz wyrażania swojego zdania zgodnie z zasadami języka polskiego.

W części testowej pojawiły się pytania do fragmentu „Zemsty” Aleksandra Fredry oraz artykułu popularnonaukowego. Sprawdzano m.in. umiejętność znajdowania informacji w tekście, rozpoznawania środków stylistycznych czy rozróżniania narratora od autora tekstu.

Jakie lektury obowiązywały na egzaminie ósmoklasisty 2022?

Kluczowym elementem egzaminu była znajomość lektur szkolnych. Na liście obowiązkowej według podstawy programowej znalazły się m.in.:

• „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza
• „Zemsta” Aleksandra Fredry
• „Opowieść wigilijna” Charlesa Dickensa
• „Kamienie na szaniec” Aleksandra Kamińskiego
• „Mały książę” Antoine’a de Saint-Exupéry’ego
• „Latarnik” Henryka Sienkiewicza

W 2022 roku CKE wskazała, że uczniowie powinni znać zarówno główne motywy, jak i problematykę tych dzieł, potrafić przytoczyć odpowiednie fragmenty jako argumenty w wypracowaniu, a także rozumieć przesłanie oraz znaczenie postaci literackich.

Tematy wypracowań – co wybrał uczeń?

Egzamin ósmoklasisty z języka polskiego w 2022 roku przewidywał napisanie wypracowania na jeden z dwóch tematów: rozprawkę lub opowiadanie twórcze. Tematy były następujące:

1. Rozprawka: Czy zgadzasz się ze stwierdzeniem, że „prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie”? Uzasadnij swoje stanowisko, odwołując się do wybranej lektury obowiązkowej oraz innego utworu literackiego.
2. Opowiadanie: Napisz opowiadanie o spotkaniu bohatera lektury obowiązkowej z postacią z wybranej książki, która nie znajduje się w kanonie lektur szkolnych.

Większość uczniów zdecydowała się na wybór rozprawki, ponieważ była to forma bardziej przewidywalna i łatwiejsza do zaplanowania. Wielu z nich odwołało się do „Kamieni na szaniec”, „Małego księcia” czy „Opowieści wigilijnej”, przedstawiając przykłady lojalności, wsparcia i poświęcenia w relacjach przyjacielskich.

Jakie były odpowiedzi do zadań zamkniętych i otwartych?

W dniu egzaminu CKE opublikowało oficjalny arkusz egzaminacyjny oraz przykładowe odpowiedzi do zadań. Poniżej przedstawiamy kilka przykładów poprawnych odpowiedzi:

• Zadanie 3: Wskaż środek stylistyczny użyty w zdaniu: „Cisza zawisła nad miastem jak ciężka zasłona”. – Odpowiedź: porównanie
• Zadanie 7: Kto był narratorem w „Zemście”? – Odpowiedź: narrator trzecioosobowy, wszechwiedzący
• Zadanie 10: Podaj przykład, kiedy przyjaźń pomogła bohaterowi w trudnej sytuacji – Odpowiedź: Rudy z „Kamieni na szaniec”, który mógł liczyć na wsparcie kolegów z Szarych Szeregów.

W części językowej uczniowie musieli również poprawnie zidentyfikować błędy językowe, interpunkcyjne i stylistyczne, a także wskazać poprawne wersje zdań zgodnie z regułami ortograficznymi.

Jak dobrze przygotować się do egzaminu z języka polskiego?

Choć każdy egzamin wiąże się z pewną dawką stresu, odpowiednie przygotowanie może znacznie zwiększyć szanse na sukces. Oto kilka sprawdzonych metod:

1. Systematyczne powtarzanie lektur obowiązkowych – nie tylko fabuły, ale też motywów i kontekstu historyczno-literackiego.
2. Analiza przykładowych arkuszy z poprzednich lat – umożliwia zapoznanie się ze schematem zadań.
3. Ćwiczenia w pisaniu rozprawek i opowiadań – warto poprosić nauczyciela o ocenę i wskazówki.
4. Lekcje powtórzeniowe i korepetycje – indywidualne podejście do ucznia może przynieść wymierne efekty.

Nie bez znaczenia jest również regularne czytanie – dzięki temu uczniowie poszerzają swoje słownictwo, uczą się nowych struktur językowych oraz nabierają biegłości w analizie tekstów.

Egzamin ósmoklasisty – co wpływa na wynik końcowy?

Wynik z egzaminu ósmoklasisty z języka polskiego nie wpływa bezpośrednio na promocję do kolejnej klasy ani na ukończenie szkoły, ale ma kluczowe znaczenie przy rekrutacji do szkół średnich. W procesie rekrutacyjnym liczą się zarówno wyniki z egzaminów, jak i oceny końcowe oraz inne osiągnięcia ucznia.

Maksymalna liczba punktów za egzamin z języka polskiego wynosi 45. Punktowane są zarówno odpowiedzi do zadań, jak i jakość wypracowania, która może przynieść uczniowi nawet 20 punktów. Oceniane są m.in. zgodność z tematem, kompozycja, argumentacja, styl i język, a także poprawność ortograficzna i interpunkcyjna.