Zaćma to choroba, o której często słyszy się, że stanowi jedną z głównych przyczyn utraty wzroku na świecie. Niestety jest to prawda. Na szczęście mamy dziś skuteczny sposób na jej wyleczenie. Co to za metoda? I co jeszcze warto wiedzieć na temat samego schorzenia? Poniżej przedstawiamy najważniejsze fakty!
FAKT 1 – Zaćma atakuje naturalną soczewkę oka.
Zaćma, zwana też kataraktą, to schorzenie pojawiające się najczęściej u seniorów. Taka jej postać nosi nazwę starczej. Polega na zmętnieniu soczewki – tej naturalnie znajdującej się w naszym oku. W miarę upływu lat w soczewce odkładają się produkty uboczne przemian metabolicznych zachodzących w organizmie (a oprócz tego spada jej elastyczność), co powoduje utratę przejrzystości. To trochę tak jak z lornetką – im bardziej brudne lub zaparowane jej okulary, tym trudniej coś przez nią zobaczyć.
FAKT 2 – Jest kilka rodzajów katarakty.
Postać nazywana starczą jest najczęstszym rodzajem zaćmy. Oprócz niej istnieje też m.in. zaćma wrodzona (która ujawnia się już w pierwszych miesiącach lub latach życia), a także zaćma wywołana czynnikami zewnętrznymi, która może pojawić się u pacjentów w każdym wieku. Do jej wystąpienia przyczyniają się m.in.:
- urazy;
- długie stosowanie niektórych leków – np. sterydowych;
- stany zapalne oka;
- niektóre choroby, np. cukrzyca;
- kontakt oczu z chemikaliami.
FAKT 3 – Pogorszenie ostrości wzroku i przymglenie widzenia to najczęstsze objawy katarakty.
Pacjenci, u których pojawiła się zaćma, skarżą się głównie na stopniowy spadek ostrości widzenia i zamglenie obrazu. Oprócz tego zgłaszane są też: utrudniona ocena głębi i odległości, mnogie widzenie, nadwrażliwość na światło, pogorszenie wzroku w ciemności i szybsza męczliwość oczu. Warto pamiętać, że początkowo zaćma może rozwijać się zupełnie bezobjawowo. U poszczególnych pacjentów dolegliwości mogą się nieco różnić – wiele zależy tu od tego, w której części soczewki dochodzi do zmętnienia.
FAKT 4 – Regularne badanie wzroku pomaga w szybszym zdiagnozowaniu choroby.
Nawet jeśli początkowo rozwijająca się katarakta nie będzie dawać żadnych objawów, wciąż może być wykryta w trakcie badania u okulisty. Właśnie dlatego tak ważne jest regularne kontrolowanie wzroku. Tylko w ten sposób mamy szansę wyłapać ewentualne nieprawidłowości i odpowiednio wcześnie zareagować. Tyczy się to oczywiście także innych chorób, nie tylko zaćmy!
FAKT 5 – Mamy skuteczny sposób leczenia zaćmy.
Katarakta jest chorobą, którą dość łatwo wyleczyć. W tym celu przeprowadza się zabieg usunięcia zmętniałej soczewki – a w jej miejsce zostaje wstawiona nowa, sztuczna (wykonana z przyjaznych dla organizmu polimerów). Początkowo może się to wydawać skomplikowane, ale taka operacja zaćmy jest jedną z najprostszych i najczęściej wykonywanych dziś w okulistyce. Do tego ma jeszcze kilka innych zalet, m.in.:
- krótki czas trwania – tylko ok. 15 minut;
- brak bólu – dzięki miejscowemu znieczuleniu;
- wysoki poziom bezpieczeństwa – ryzyko powikłań w trakcie i po zabiegu jest minimalne;
- możliwość wykonania w trybie ambulatoryjnym – czyli bez potrzeby zostawania dłużej w szpitalu.
FAKT 6 – Wszczepiane soczewki można dobrać indywidualnie dla każdego pacjenta.
Istnieje kilka rodzajów soczewek, które w trakcie zabiegu usunięcia zaćmy można zastosować u pacjenta. Do najpopularniejszych należą:
- soczewki jednoogniskowe – pozwalające na korekcję do bliży lub do dali;
- soczewki wieloogniskowe – pozwalające na korekcję i do bliży i do dali;
- soczewki toryczne – z dodatkową korekcją astygmatyzmu.
Implanty można dodatkowo „wyposażyć” – m.in. w filtr UV i światła niebieskiego, które mają działanie ochronne dla oczu (m.in. przed zwyrodnieniem plamki żółtej, czyli AMD). Zastosowanie struktury asferycznej z kolei poprawia jakość widzenia w słabych warunkach oświetleniowych.
FAKT 7 – Zaćma jest główną przyczyną ślepoty na świecie.
Mimo skutecznego leczenia, katarakta pozostaje jedną z głównych przyczyn utraty wzroku na świecie. Niestety wielu pacjentów wciąż bagatelizuje objawy (nawet te ograniczające ich codzienne funkcjonowanie!) i zwleka z udaniem się do specjalisty. Są i tacy, którzy chcieliby pożegnać zaćmę, jednak obawiają się samego zabiegu. Jak już jednak wiemy – zupełnie niesłusznie!
FAKT 8 – Profilaktyka ogólnoustrojowa jest ważna w unikaniu wielu chorób – również narządu wzroku.
Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia zaćmy i innych schorzeń wzroku, warto stosować zasady profilaktyki ogólnoustrojowej, w tym m.in.:
- rzucić palenie – papierosy są jednym z głównych czynników ryzyka znacznej grupy chorób, w tym także zaćmy;
- podjąć regularną aktywność fizyczną;
- zadbać o odpowiednią higienę pracy wzrokowej – np. krótki odpoczynek dla oczu co 20-30 min w trakcie korzystania z komputera, tabletu czy smartfona;
- jeść zdrowiej – więcej warzyw, błonnika, przeciwutleniaczy; mniej cukrów prostych, tłuszczów nasyconych;
chronić wzrok przed promieniowaniem UV – wychodząc na zewnątrz warto zabrać ze sobą okulary przeciwsłoneczne z filtrem UV. - dobrze jest też ograniczyć korzystanie z solariów.
Leczeniem zaćmy zajmuje się m.in. Specjalistyczne Centrum Korekcji Wzroku – Vidium Medica, które ma swoje oddziały w Krakowie i Warszawie.